Proto-Uralic/distribution: Difference between revisions

From FrathWiki
Jump to navigationJump to search
mNo edit summary
Line 8: Line 8:
|
|
* pronouns: '''*ku-''' 'who', '''*me-''' '1PP', '''*mi-''' 'what', '''*minä''' ¹ '1PS', '''*to''' 'that'
* pronouns: '''*ku-''' 'who', '''*me-''' '1PP', '''*mi-''' 'what', '''*minä''' ¹ '1PS', '''*to''' 'that'
* basic verbs: '''*elä-''' ² 'to live', '''*kalə-''' 'to die', '''*kaĺa-''' 'to disappear', '''*ńalə-''' 'to lick', '''*ńälə-''' 'to swallow', '''*puna-''' 'to plait', '''*ujə-''' 'to swim'
* basic verbs: '''*elä-''' ² 'to live', '''*kalə-''' 'to die', '''*kad₂a-''' 'to disappear', '''*ńalə-''' 'to lick', '''*ńälə-''' 'to swallow', '''*puna-''' 'to plait', '''*ujə-''' 'to swim'
* body parts: '''*künčə''' ³ 'nail', '''*mëksa''' 'liver', '''*sënə''' 'vein', '''*sülə''' 'bosom', '''*śilmä''' 'eye', '''*śɜðäm(ə)''' 'heart'
* body parts: '''*künčə''' ³ 'nail', '''*mëksa''' 'liver', '''*sënə''' 'vein', '''*sülə''' 'bosom', '''*śilmä''' 'eye', '''*śɜd₁äm(ə)''' 'heart'
* other nouns: '''*ëla''' 'low', '''*nimə''' 'name', '''*ńëlə''' 'arrow', '''*ńërə''' 'moist/wet', '''*pälä''' ⁴ 'half', '''*pesä''' 'nest', '''*purkə''' ⁵ 'smoke/blizzard', '''#wäśkä''' 'metal'
* other nouns: '''*ëla''' 'low', '''*nimə''' 'name', '''*ńëlə''' 'arrow', '''*ńërə''' 'moist/wet', '''*pälä''' ⁴ 'half', '''*pesä''' 'nest', '''*purkə''' ⁵ 'smoke/blizzard', '''#wäśkä''' 'metal'
* etc: '''*kuma-''' 'overturned', '''#kɜk/ttA''' '2', '''#wittə''' '5'
* etc: '''*kuma-''' 'overturned', '''#kɜk/ttA''' '2', '''#wittə''' '5'
Line 23: Line 23:
|
|
* numerals: '''#kormɜ''' '3', '''#kuwtə''' '6', '''*ńeljä''' '4', '''*śëta''' '100'
* numerals: '''#kormɜ''' '3', '''#kuwtə''' '6', '''*ńeljä''' '4', '''*śëta''' '100'
* others: '''*jäŋə''' 'ice', '''*jećə''' ¹ 'soul', '''*kälä-''' 'to wade', '''*kätə''' 'hand', '''*keččä''' ² 'ring', '''*kerə''' 'bark', '''#kuwlə-''' 'to hear', '''*tälwə''' 'winter', '''*sükśə''' 'autumn', '''*śarw/pə''' 'horn', '''*wajə''' 'butter', '''*wäkə''' 'power', '''*werə''' 'blood', '''*wɜðɜm''' 'marrow'
* others: '''*jäŋə''' 'ice', '''*jećə''' ¹ 'soul', '''*kälä-''' 'to wade', '''*kätə''' 'hand', '''*keččä''' ² 'ring', '''*kerə''' 'bark', '''#kuwlə-''' 'to hear', '''*tälwə''' 'winter', '''*sükśə''' 'autumn', '''*śarw/pə''' 'horn', '''*wajə''' 'butter', '''*wäkə''' 'power', '''*werə''' 'blood', '''*wɜd₁ɜm''' 'marrow'
| ¹ K. ''ać'' unclear
| ¹ K. ''ać'' unclear
² Mo. ''či'' 'sun' unclear
² Mo. ''či'' 'sun' unclear
Line 33: Line 33:
! colspan="2"| Found everywhere except Hungarian
! colspan="2"| Found everywhere except Hungarian
|-
|-
| '''#kowsə''' 'spruce', '''*kärə-''' 'to wrap', '''*ĺëmə''' 'bird cherry', '''*poŋə''' 'bosom', '''*porə-''' 'to bite', '''*wü/ilɜ''' 'upper'
| '''#kowsə''' 'spruce', '''*kärə-''' 'to wrap', '''*d₂ëmə''' 'bird cherry', '''*poŋə''' 'bosom', '''*porə-''' 'to bite', '''*wü/ilɜ''' 'upper'
|-
|-
! colspan="2"| Found everywhere except Permic
! colspan="2"| Found everywhere except Permic
Line 42: Line 42:
! colspan="2"| Found everywhere except Mari
! colspan="2"| Found everywhere except Mari
|-
|-
| '''*pelə-''' 'to fear', '''*tulka''' ¹ 'feather', '''*tu/üĺkA''' 'prod'
| '''*pelə-''' 'to fear', '''*tulka''' ¹ 'feather', '''*tu/üd₂kA''' 'prod'
| ¹ F. ''*sulka''?!
| ¹ F. ''*sulka''?!
|-
|-
Line 77: Line 77:
|-
|-
! Samic
! Samic
| '''*kuńa-''' 'to blink' || '''*täwðə''' 'full' (Ma. irreg.) || '''*sewə-''' 'to eat' || '''*kompa''' 'wave'
| '''*kuńa-''' 'to blink' || '''*täwd₁ə''' 'full' (Ma. irreg.) || '''*sewə-''' 'to eat' || '''*kompa''' 'wave'
| '''*lowə''' 'bone'<br/>'''*pAnə-''' 'to put'<br/>'''*śača-''' 'to grow' || || '''*wetə''' 'water'
| '''*lowə''' 'bone'<br/>'''*pAnə-''' 'to put'<br/>'''*śača-''' 'to grow' || || '''*wetə''' 'water'
| '''*kiwə''' 'stone'<br/>'''*sula-''' 'to melt'
| '''*kiwə''' 'stone'<br/>'''*sula-''' 'to melt'
Line 94: Line 94:
! Mari
! Mari
| colspan="3" style="background:lightgray"|
| colspan="3" style="background:lightgray"|
| '''*nüðə''' 'handle' (H. irreg.)<br/>'''*pala''' 'bit'
| '''*nüd₁ə''' 'handle' (H. irreg.)<br/>'''*pala''' 'bit'
| '''*enä''' 'big' (P. irreg.)<br/>'''*jëka-''' 'to divide'<br/>'''*karə''' 'crust'<br/>'''*kälə''' 'tongue'<br/>'''*mexə-''' 'to sell'<br/>'''#näjə''' 'girl, woman'
| '''*enä''' 'big' (P. irreg.)<br/>'''*jëka-''' 'to divide'<br/>'''*karə''' 'crust'<br/>'''*kälə''' 'tongue'<br/>'''*mexə-''' 'to sell'<br/>'''#näjə''' 'girl, woman'
| '''*kulkə-''' 'to go' ||
| '''*kulkə-''' 'to go' ||
Line 101: Line 101:
! Permic
! Permic
| colspan="4" style="background:lightgray"|
| colspan="4" style="background:lightgray"|
| '''*kanta-''' 'to carry'<br/>'''*sala-''' 'to steal'<br/>'''*śüĺə''' 'coal' || '''#wiŋü''' 'son-in-law' (messy!) || || '''*pućka''' 'shit' (F. irreg.)<br/>'''*wëlka-''' 'to leave'
| '''*kanta-''' 'to carry'<br/>'''*sala-''' 'to steal'<br/>'''*śüdₓə''' 'coal' || '''#wiŋü''' 'son-in-law' (messy!) || || '''*pućka''' 'shit' (F. irreg.)<br/>'''*wëlka-''' 'to leave'
|-
|-
! Hung.
! Hung.
| colspan="5" style="background:lightgray"|
| colspan="5" style="background:lightgray"|
| '''*ëkta-''' 'to put' || '''#kośkə''' 'dry'<br/>'''*śečä''' 'uncle'
| '''*ëkta-''' 'to put' || '''#kośkə''' 'dry'<br/>'''*śečä''' 'uncle'
| '''*śepä''' 'neck'<br/>'''*śëmə''' 'scales'<br/>'''*śoð(ka)''' 'goldeneye'<br/>'''*śülkə''' 'spit'
| '''*śepä''' 'neck'<br/>'''*śëmə''' 'scales'<br/>'''*śod₁(ka)''' 'goldeneye'<br/>'''*śülkə''' 'spit'
|-
|-
! Mansi
! Mansi
Line 169: Line 169:
|-
|-
|
|
* '''*aðəma''' 'sleep' (S F Smy)
* '''*ad₁əma''' 'sleep' (S F Smy)
* '''*kojəra''' 'male animal', '''*sälɜ-''' 'to load', '''*warə''' 'mountain' (S Mo Ma)
* '''*kojəra''' 'male animal', '''*sälɜ-''' 'to load', '''*warə''' 'mountain' (S Mo Ma)
* '''*pata''' 'pot' (S Mo P)
* '''*pata''' 'pot' (S Mo P)
Line 182: Line 182:
* '''*ńälmä''' 'tongue' (F Mo P)
* '''*ńälmä''' 'tongue' (F Mo P)
* '''*ńëkćəm''' 'gills', '''*wanča-''' 'to go carefully' (F Mo H)
* '''*ńëkćəm''' 'gills', '''*wanča-''' 'to go carefully' (F Mo H)
* '''#läpðä''' 'spleen' (F Mo Ms)
* '''#läpd₁ä''' 'spleen' (F Mo Ms)
* '''*soskə-''' 'to chew', '''*ulkə''' 'pole' (F Ma H)
* '''*soskə-''' 'to chew', '''*ulkə''' 'pole' (F Ma H)
* '''*čaŋa-''' 'to hit' (F P H)
* '''*čaŋa-''' 'to hit' (F P H)
Line 189: Line 189:
* '''*ćappa-''' 'to hit' (F Kh Smy)
* '''*ćappa-''' 'to hit' (F Kh Smy)
* '''#kïra-''' 'to curse', '''*woča''' 'fish trap' (Mo Ma P)
* '''#kïra-''' 'to curse', '''*woča''' 'fish trap' (Mo Ma P)
* '''*käwðə''' 'rope', '''*parwə''' 'raft' (Mo Ma H)
* '''*käwd₁ə''' 'rope', '''*parwə''' 'raft' (Mo Ma H)
* '''*kixə-''' 'to rut', '''*(ń)imə-''' 'to suck' (Mo Ma Ms)
* '''*kixə-''' 'to rut', '''*(ń)imə-''' 'to suck' (Mo Ma Ms)
* '''*wolka''' 'shoulder' (Mo Ma Kh)
* '''*wolka''' 'shoulder' (Mo Ma Kh)
Line 195: Line 195:
* '''*ëptə''' 'hair' (Mo P H)
* '''*ëptə''' 'hair' (Mo P H)
* '''#lïntɜ''' 'bird' (Mo P Smy)
* '''#lïntɜ''' 'bird' (Mo P Smy)
* '''*puĺa-''' 'to break', '''*siwə''' 'year ring' (Mo H Kh; S. irreg.)
* '''*pud₂a-''' 'to break', '''*siwə''' 'year ring' (Mo H Kh; S. irreg.)
* '''*läppä''' 'cover', '''*śänä''' ~ '''*śenä''' 'mushroom' (Mo H Smy)
* '''*läppä''' 'cover', '''*śänä''' ~ '''*śenä''' 'mushroom' (Mo H Smy)
* '''#üwä''' 'belt' (Mo Ms Kh)
* '''#üwä''' 'belt' (Mo Ms Kh)
Line 208: Line 208:
* '''*no-''' 'those', '''*ora''' 'squirrel', '''*pečä''' 'pine', '''tulə''' 'fire' (H Ms Kh)
* '''*no-''' 'those', '''*ora''' 'squirrel', '''*pečä''' 'pine', '''tulə''' 'fire' (H Ms Kh)
* '''*läktə-''' 'to depart' (H Ms Smy)
* '''*läktə-''' 'to depart' (H Ms Smy)
* '''*loŋə-''' 'to throw' (messy!), '''*penä''' 'dog', '''*woĺə''' 'new' (Ms Kh Smy)
* '''*loŋə-''' 'to throw' (messy!), '''*penä''' 'dog', '''*wod₂ə''' 'new' (Ms Kh Smy)
| width="15"|
| width="15"|
| valign="top"|
| valign="top"|

Revision as of 09:38, 18 January 2017

Missing in 0-1 branches

(72 roots)

Found in all branches
  • pronouns: *ku- 'who', *me- '1PP', *mi- 'what', *minä ¹ '1PS', *to 'that'
  • basic verbs: *elä- ² 'to live', *kalə- 'to die', *kad₂a- 'to disappear', *ńalə- 'to lick', *ńälə- 'to swallow', *puna- 'to plait', *ujə- 'to swim'
  • body parts: *künčə ³ 'nail', *mëksa 'liver', *sënə 'vein', *sülə 'bosom', *śilmä 'eye', *śɜd₁äm(ə) 'heart'
  • other nouns: *ëla 'low', *nimə 'name', *ńëlə 'arrow', *ńërə 'moist/wet', *pälä ⁴ 'half', *pesä 'nest', *purkə ⁵ 'smoke/blizzard', #wäśkä 'metal'
  • etc: *kuma- 'overturned', #kɜk/ttA '2', #wittə '5'
  1. Ms. *äm, Hu. én questionable
  2. Mo. *eŕa- irregular
  3. Smy. *kəčä irregular
  4. S. *pealē irregular
  5. Hu. forr 'to boil' questionable
Found everywhere except Samoyedic
  • numerals: #kormɜ '3', #kuwtə '6', *ńeljä '4', *śëta '100'
  • others: *jäŋə 'ice', *jećə ¹ 'soul', *kälä- 'to wade', *kätə 'hand', *keččä ² 'ring', *kerə 'bark', #kuwlə- 'to hear', *tälwə 'winter', *sükśə 'autumn', *śarw/pə 'horn', *wajə 'butter', *wäkə 'power', *werə 'blood', *wɜd₁ɜm 'marrow'
¹ K. unclear

² Mo. či 'sun' unclear

Found everywhere except Khanty
*lämə 'broth'
Found everywhere except Hungarian
#kowsə 'spruce', *kärə- 'to wrap', *d₂ëmə 'bird cherry', *poŋə 'bosom', *porə- 'to bite', *wü/ilɜ 'upper'
Found everywhere except Permic
*joŋsə 'bow', *kala 'fish', *konta 'group', *muna 'egg', *śinśä ¹ 'inside' ¹ Kh. *ćuućii unclear
Found everywhere except Mari
*pelə- 'to fear', *tulka ¹ 'feather', *tu/üd₂kA 'prod' ¹ F. *sulka?!
Found everywhere except Mordvinic
*kunśə(-) '(to) pee', *menə- 'to go', *pončə 'tail', #sɜja 'sleeve'¹, *śälə- 'to cut' ¹ F. hija unclear
Found everywhere except Finnic
*ipsə/ä- '(to) smell', #sejə 'pus' ¹ Mo. unclear
Found everywhere except Samic
*küńä 'elbow', *piŋə ¹ 'tooth', *walə- 'to be' ¹ Smy. *pəj 'flint' unclear
Totals
S F Mo Ma P H Ms Kh Smy
69 70 67 69 67 66 72 71 54

Missing in 2 branches

(65 roots)

Finnic Mordvinic Mari Permic Hungarian Mansi Khanty Samoyedic
Samic *kuńa- 'to blink' *täwd₁ə 'full' (Ma. irreg.) *sewə- 'to eat' *kompa 'wave' *lowə 'bone'
*pAnə- 'to put'
*śača- 'to grow'
*wetə 'water' *kiwə 'stone'
*sula- 'to melt'
Finnic *ëńa 'aunt'
*soŋə- 'to go thru'
*këččə 'bitter'
*ńërə 'cartilage'
(if not = 'moist')
*oŋə 'mouth' (?) *mälkə 'breast'
*peljä 'ear'
Mordv. *mińä 'dtr-in-law'
*pura 'bore'
*pušə- 'to blow'
*ëppə 'pa-in-law'
*śojə(-) '(to) sound'
*śowə 'mouth'
*suxə- 'to row'
*sɜnśɜ- 'to stand'
*jɜxə- 'to drink' *puća- 'to squeeze' (Ma. irreg.)
*särä 'root'
Mari *nüd₁ə 'handle' (H. irreg.)
*pala 'bit'
*enä 'big' (P. irreg.)
*jëka- 'to divide'
*karə 'crust'
*kälə 'tongue'
*mexə- 'to sell'
#näjə 'girl, woman'
*kulkə- 'to go' *ćäŋkə- 'to cut' (Mo. irreg.)
#kiśkä- 'to rip'
*kulə- 'to run out'
*näkə- 'to see'
*omtə 'cavity'
*śëlka 'pole'
*ü/ejə 'night'
Permic *kanta- 'to carry'
*sala- 'to steal'
*śüdₓə 'coal'
#wiŋü 'son-in-law' (messy!) *pućka 'shit' (F. irreg.)
*wëlka- 'to leave'
Hung. *ëkta- 'to put' #kośkə 'dry'
*śečä 'uncle'
*śepä 'neck'
*śëmə 'scales'
*śod₁(ka) 'goldeneye'
*śülkə 'spit'
Mansi *kajwa- 'to dig' (S. irreg.)
*lomə 'snow' (H. q:ble)
*te- '2PP'
*tinä '2PS'
*kota 'house'
*pilwə 'cloud'
*śalə 'intestine' (H. q:ble)
Khanty *miŋä 'behind'
Total missing
S F Mo Ma P H Ms Kh Smy
10 8 12 22 14 21 11 9 23
Correlations
F Mo Ma P H Ms Kh Smy
S 1 1 1 1 3 0 1 2
F 0 2 2 0 1 0 2
Mo 3 3 2 0 1 2
Ma 2 6 1 0 7
P 3 1 0 2
H 1 2 4
Ms 4 3
Kh 1

Missing in 3 branches

(63 roots)

  • *ad₁əma 'sleep' (S F Smy)
  • *kojəra 'male animal', *sälɜ- 'to load', *warə 'mountain' (S Mo Ma)
  • *pata 'pot' (S Mo P)
  • *kütkə- 'to tie' (S Mo H)
  • *kama 'crust' (messy!), *üćä 'small' (S Mo Kh)
  • *täjə 'louse' (S Mo Smy)
  • *šiŋərə 'mouse' (S Ma Smy)
  • *totkə 'tench' (S P Kh)
  • *aśkəl 'step' (S H Kh)
  • *käjä 'moth', *pićlä ~ *pećrä 'rowan', *śawə 'clay' (S H Smy)
  • #küjə 'adder', *mośkə- 'to wash' (S Ms Kh)
  • *ńälmä 'tongue' (F Mo P)
  • *ńëkćəm 'gills', *wanča- 'to go carefully' (F Mo H)
  • #läpd₁ä 'spleen' (F Mo Ms)
  • *soskə- 'to chew', *ulkə 'pole' (F Ma H)
  • *čaŋa- 'to hit' (F P H)
  • *närə 'nose' (F H Ms)
  • *panča- 'to open' (F H Smy)
  • *ćappa- 'to hit' (F Kh Smy)
  • #kïra- 'to curse', *woča 'fish trap' (Mo Ma P)
  • *käwd₁ə 'rope', *parwə 'raft' (Mo Ma H)
  • *kixə- 'to rut', *(ń)imə- 'to suck' (Mo Ma Ms)
  • *wolka 'shoulder' (Mo Ma Kh)
  • *kolɜ 'hole', *lewlə 'soul', #wïča- 'to scrape' (Mo Ma Smy)
  • *ëptə 'hair' (Mo P H)
  • #lïntɜ 'bird' (Mo P Smy)
  • *pud₂a- 'to break', *siwə 'year ring' (Mo H Kh; S. irreg.)
  • *läppä 'cover', *śänä ~ *śenä 'mushroom' (Mo H Smy)
  • #üwä 'belt' (Mo Ms Kh)
  • *mu- 'other' (Mo Kh Smy)
  • *toxə- 'to bring' (Ma P H)
  • *tekə- 'to do' (Ma P Smy)
  • *kälü 'sis-in-law', *šarəwa 'dry' (Ma H Ms)
  • *laśkɜ- 'to let go', *tarkə- 'to tremble' (Ma H Smy)
  • *säppä 'gall', *päŋə 'head', *waja- 'to sink' (Ma Kh Smy)
  • *marja 'berry' (P H Smy)
  • *ićä 'father; big' (P Kh Smy)
  • *no- 'those', *ora 'squirrel', *pečä 'pine', tulə 'fire' (H Ms Kh)
  • *läktə- 'to depart' (H Ms Smy)
  • *loŋə- 'to throw' (messy!), *penä 'dog', *wod₂ə 'new' (Ms Kh Smy)
Total missing
S F Mo Ma P H Ms Kh Smy
17 11 30 25 12 30 17 23 27
Correlations
F Mo Ma P H Ms Kh Smy
S 1 8 4 2 5 2 6 6
F 4 2 2 7 2 1 3
Mo 13 6 10 4 7 8
Ma 4 9 4 4 10
P 4 0 2 4
H 8 7 10
Ms 10 4
Kh 9