User:Bukkia/sandboxV: Difference between revisions
No edit summary |
|||
(65 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
<center><font size="+3" color="red" family="Times New Roman">Banya Déno Svútuštádwo ši Déno Lójýswo!</font></br></center><br> | |||
<center><font size="+2" color="blue" family="Times New Roman">Merry Christmas and an Happy New Year!</font></br></center><br> | |||
Une '''ştele''' ei un corp çeleişt ëlcal bril dë luç proprie. Ën ëştronomie e ëştrofisice ël teirmin desiņ un sferoid luminos (più o men perfeist) dë plasme (gas ëltëment jonizat a elevat temperëtur), ëlcal ģeinere enerģie nel propri nucël ëstrëvers proçeiş dë fusion nuclear. Şteci enerģie ei irëdiate nel spasi sost forme dë ond eleistromëņeitic e përtiçel elementar (neutriņ); şteci coştituiscon ël ''vent ştelar''. Bone part dëł elemenç cimiç più pesanç dël idroģen e dël eili (łë più abondanç nel univeirs) son sintetizaç neł nucëł del ştel tramit ël proçeis dë nucleosinteş. | |||
Le ştele più viçine ale Tere ei ël Sol, sorģeint dë grand part dële enerģie dël noştŗ piënete. Lë altr ştel, eçest alcun supernov, son visibil solëment durant le nost, com punç luminoş, icał ëparon tremolanç a cause dëł efeiş diştorsiṿ dële ëtmosfeire tereştr. | |||
Уне '''щеле''' ей ун корп челейщ ълкал брил дъ луч проприе. Ън ъщрономие е ъщтрофизике ъл тейрмин дезињ ун сферойд луминос (пйу о мен перфейст) дъ плазме (гас ълтъмент йонизат а елеват темперътур), ълкал жейнере енержие нел пропри нукъл ъстръверс прочейш дъ фузион нуклеар. Щеки енержие ей иръдиате нел спаси сост форме дъ онд елейстромъњейтик е пъртичел елементар (неутринь); щеки кощитуйскон ъл ''вент щелар''. Боне парт дъль елеменч кимич пйу песанч дъл идрожен е дъл ейли (љъ пйу абонданч нел унивейрс) сон синтетизайч нель нукъль дел щел трамит ъл прочейс дъ нуклеосинтеш. | |||
Ле щеле пйу вичине але Тере ей ъл Сол, соржейнт дъ гранд парт дъле енержие дъл нощрь пйънете. Ле алтр щел, ечест алкун супернов, сон визибил солъмент дурант ле ност, ком пунч луминош, икаль ъпарон тремоланч а каузе дъль ефейш дищорсивь дъле ътмосфейре терещр. | |||
==Tavola dizionario== | |||
<center> | |||
{| cellpadding="2" | |||
! [[English-Lánc dictionary/A|A]] || [[English-Lánc dictionary/B|B]] || [[English-Lánc dictionary/C|C]] || [[English-Lánc dictionary/D|D]] || [[English-Lánc dictionary/E|E]] || [[English-Lánc dictionary/F|F]] || [[English-Lánc dictionary/G|G]] || [[English-Lánc dictionary/H|H]] || [[English-Lánc dictionary/I|I]] || [[English-Lánc dictionary/J|J]] || |[[English-Lánc dictionary/K|K]] || [[English-Lánc dictionary/L|L]] || [[English-Lánc dictionary/ M|M]] || [[English-Lánc dictionary/N|N]] || [[English-Lánc dictionary/O|O]] || [[English-Lánc dictionary/P|P]] || [[English-Lánc dictionary/Q|Q]] || [[English-Lánc dictionary/R|R]] || [[English-Lánc dictionary/S|S]] || [[English-Lánc dictionary/T|T]] || [[English-Lánc dictionary/U|U]] || [[English-Lánc dictionary/V|V]] || [[English-Lánc dictionary/W|W]] || [[English-Lánc dictionary/X|X]] || [[English-Lánc dictionary/Y|Y]] || [[English-Lánc dictionary/Z|Z]] | |||
|} | |||
</center> | |||
<center> | |||
{| cellpadding="2" | |||
! [[Lánc-English dictionary/A|A]] || [[Lánc-English dictionary/Á|Á]] || [[Lánc-English dictionary/B|B]] || [[Lánc-English dictionary/C|C]] || [[Lánc-English dictionary/Č|Č]] || [[Lánc-English dictionary/D|D]] || [[Lánc-English dictionary/E|E]] || [[Lánc-English dictionary/É|É]] || [[Lánc-English dictionary/F|F]] || [[Lánc-English dictionary/G|G]] || [[Lánc-English dictionary/H|H]] || [[Lánc-English dictionary/I|I]] || [[Lánc-English dictionary/Í|Í]] || [[Lánc-English dictionary/J|J]] || [[Lánc-English dictionary/K|K]] || [[Lánc-English dictionary/L|L]] || [[Lánc-English dictionary/M|M]] || [[Lánc-English dictionary/N|N]] || [[Lánc-English dictionary/O|O]] || [[Lánc-English dictionary/Ó|Ó]] || [[Lánc-English dictionary/P|P]] || [[Lánc-English dictionary/R|R]] || [[Lánc-English dictionary/S|S]] || [[Lánc-English dictionary/Š|Š]] || [[Lánc-English dictionary/T|T]] || [[Lánc-English dictionary/U|U]] || [[Lánc-English dictionary/Ú|Ú]] || [[Lánc-English dictionary/V|V]] || [[Lánc-English dictionary/W|W]] || [[Lánc-English dictionary/Y|Y]] || [[Lánc-English dictionary/Ý|Ý]] || [[Lánc-English dictionary/Z|Z]] || [[Lánc-English dictionary/Ž|Ž]] | |||
|} | |||
</center> | |||
==Le tor dë Bëbel== | |||
Tute le teire përlave le ştese linge e usave lë ştes përol. | |||
Mentr venivan del orieint, łë omiņ an trovat une piënure nel paes dë Şinear e si son fermaç ci. | |||
Lor an dest a lor şteş: "Fëçàm dëł mëtoņ e lor coçiam con ël foc!" E an usat mëtoņ al poşt dël pieitr, e bitum al poşt dele calç. | |||
E lor an dest: "Coştruiam une çite e une tor, le çime de lecal pol ërivar al çeil, ştomod çë no ëbiam d'eser disperş sur le façe dele teire". | |||
E Di ei şes per veder le çite e le tor, lëcał łë fił dëł omiņ ştavan coştruieinç. | |||
E Di a dest: "Ec, lor son un sol popol e tuç lor an ël ştes lingaģi; e ştoci ei ël inizi dël lor lëvor; ore, lor poson far tut ëlcal lor vołon. | |||
Şendiam e confondiam ël lor lingaģi, ştomod çë lor no poson cëpirş!" | |||
E Di lor a dispers de cel poşt sur le façe dele teire, e lor an smes dë coştruir le çite. | |||
Ştomod şteci çite si çam Bëbel, perce ci Di a confus ël lingaģi dë tute le teire, e de ci Di lor a dispers sur tute le teire. | |||
Туте ле тейре пърлаве ле щесе линге е узаве лъ щес пърол. | |||
Ментр вениван дел ориейнт, љъ оминь ан троват уне пиънуре нел паес дъ Шинеар е си сон фермач ки. | |||
Лор ан дест а лор щеш: "Фъчам дъль мътонь е лор кочйам кон ъл фок!" Е ан узат мътонь ал пощ дъл пиейтр, е битум ал пощ деле калч. | |||
Е лор ан дест: "Кощруйам уне чите е уне тор, ле чиме де лекал пол ъривар ал чейл, щомод чъ но ъбйам д'есер дисперш сур ле фаче деле тейре". | |||
Е Ди ей шес пер ведер ле чите е ле тор, лъкаль љъ фиљ дъль оминь щаван сощруиейнч. | |||
Е Ди а дест: "Ек, лор сон ун сол попол е туч лор ан ъл щес лингажию е щоси ей ъл иници дъл лор лъвор; оре, лор посон фар тут ълкал лор вољон. | |||
Шендйам е конфондйам ъл лор лингажи, щомод чъ лор но посон къпирш!" | |||
Е Ди лор а дисперс де кел пощ сур ле фаче деле тейре, е лор ан смес дъ кощруир ле чите. | |||
Щомод щеки чите си чам Бъбел, перке ки Ди а конфус ъл лингажи дъ туте ле тейре, е де ки Ди лор а дисперс сур туте ле тейре. | |||
==== | ==Swadesh list== | ||
{| border=1 | |||
|i=No| № | |||
!c=en| [[English]] | |||
!c=01| Novelatine | |||
!c=02| Latin | |||
!c=03| Italian | |||
|- | |||
|i=No| 1 | |||
|c=en| I | |||
|c=01| eo | |||
|c=02| ego | |||
|c=03| io | |||
|- | |||
|i=No| 2 | |||
|c=en| thou<br><small>(singular)</small> | |||
|c=01| tu | |||
|c=02| tu | |||
|c=03| tu | |||
|- | |||
|i=No| 3 | |||
|c=en| he<br>she<br>it | |||
|c=01| le<br>la<br>lo | |||
|c=02| is<br>ea<br>id | |||
|c=03| egli<br>ella<br>esso | |||
|- | |||
|i=No| 4 | |||
|c=en| we | |||
|c=01| nos | |||
|c=02| nos | |||
|c=03| noi | |||
|- | |||
|i=No| 5 | |||
|c=en| you<br><small>(plural)</small> | |||
|c=01| vos | |||
|c=02| vos | |||
|c=03| voi | |||
|- | |||
|i=No| 6 | |||
|c=en| they | |||
|c=01| lyi (m.)<br>le (f.)<br>la (n.) | |||
|c=02| ei (m.)<br>eae (f.)<br>ea (n.) | |||
|c=03| essi (m.)<br>esse (f.) | |||
|- | |||
|i=No| 7 | |||
|c=en| this | |||
|c=01| ste | |||
|c=02| iste | |||
|c=03| questo | |||
|- | |||
|i=No| 8 | |||
|c=en| that | |||
|c=01| isvi | |||
|c=02| is | |||
|c=03| quello | |||
|- | |||
|i=No| 9 | |||
|c=en| here | |||
|c=01| ic | |||
|c=02| hic | |||
|c=03| qui | |||
|- | |||
|i=No| 10 | |||
|c=en| there | |||
|c=01| ila | |||
|- | |||
|i=No| 11 | |||
|c=en| who | |||
|c=01| cwi | |||
|c=02| quis | |||
|c=03| chi | |||
|- | |||
|i=No| 12 | |||
|c=en| what | |||
|c=01| cwo | |||
|c=02| quod | |||
|c=03| cosa | |||
|- | |||
|i=No| 13 | |||
|c=en| where | |||
|c=01| uvi | |||
|c=02| ubi | |||
|c=03| dove | |||
|- | |||
|i=No| 14 | |||
|c=en| when | |||
|c=01| quhante | |||
|- | |||
|i=No| 15 | |||
|c=en| how | |||
|c=01| cwôte | |||
|c=02| quantus | |||
|c=03| quanto | |||
|- | |||
|i=No| 16 | |||
|c=en| not | |||
|c=01| nô (non) | |||
|c=02| non | |||
|c=03| non | |||
|- | |||
|i=No| 17 | |||
|c=en| all | |||
|c=01| tode | |||
|c=02| totus | |||
|c=03| tutto | |||
|- | |||
|i=No| 18 | |||
|c=en| many | |||
|c=01| muolte | |||
|- | |||
|i=No| 19 | |||
|c=en| some | |||
|c=01| ni (m.)<br>ne (f., n.) | |||
|- | |||
|i=No| 20 | |||
|c=en| few | |||
|c=01| ni (m.)<br>ne (f., n.) | |||
|- | |||
|i=No| 21 | |||
|c=en| other | |||
|c=01| awter | |||
|c=02| alter | |||
|c=03| altro | |||
|- | |||
|i=No| 22 | |||
|c=en| one | |||
|c=01| une | |||
|c=02| unus | |||
|c=03| uno | |||
|- | |||
|i=No| 23 | |||
|c=en| two | |||
|c=01| due | |||
|c=02| duos | |||
|c=02| due | |||
|- | |||
|i=No| 24 | |||
|c=en| three | |||
|c=01| tre/ter | |||
|c=02| tres | |||
|c=03| tre | |||
|- | |||
|i=No| 25 | |||
|c=en| four | |||
|c=01| quatre/quatre | |||
|c=02| quattuor | |||
|c=03| quattro | |||
|- | |||
|i=No| 26 | |||
|c=en| five | |||
|c=01| cwêc | |||
|c=02| quinque | |||
|c=02| cinque | |||
|- | |||
|i=No| 27 | |||
|c=en| big | |||
|c=01| grôd | |||
|c=02| grandis | |||
|c=02| grande | |||
|- | |||
|i=No| 28 | |||
|c=en| large | |||
|c=01| grosso | |||
|- | |||
|i=No| 29 | |||
|c=en| wide | |||
|c=01| ôpwe | |||
|c=02| amplus | |||
|c=03| ampio | |||
|- | |||
|i=No| 30 | |||
|c=en| thick | |||
|c=01| folto | |||
|- | |||
|i=No| 31 | |||
|c=en| heavy | |||
|c=01| pesante | |||
|- | |||
|i=No| 32 | |||
|c=en| small | |||
|c=01| parve | |||
|c=02| parvus | |||
|c=03| piccolo | |||
|- | |||
|i=No| 33 | |||
|c=en| short | |||
|c=01| córtho | |||
|- | |||
|i=No| 34 | |||
|c=en| narrow | |||
|c=01| ôguste | |||
|c=02| angustus | |||
|c=03| angusto<br>stretto | |||
|- | |||
|i=No| 35 | |||
|c=en| thin | |||
|c=01| axutto | |||
|- | |||
|i=No| 36 | |||
|c=en| woman | |||
|c=01| mulyer | |||
|c=02| mulier | |||
|c=03| donna | |||
|- | |||
|i=No| 37 | |||
|c=en| man<br> <small> (male)</small> | |||
|c=01| huomo (m.) | |||
|- | |||
|i=No| 38 | |||
|c=en| person | |||
|c=01| persona | |||
|c=02| persona | |||
|c=03| persona | |||
|- | |||
|i=No| 39 | |||
|c=en| child<br> <small> (a youth)</small> | |||
|c=01| bambinno (m.)<br>bambinna (f.) | |||
|- | |||
|i=No| 40 | |||
|c=en| wife | |||
|c=01| ucser | |||
|c=02| uxor | |||
|c=03| moglie | |||
|- | |||
|i=No| 41 | |||
|c=en| husband | |||
|c=01| maryide | |||
|c=02| maritus | |||
|c=03| marito | |||
|- | |||
|i=No| 42 | |||
|c=en| mother | |||
|c=01| mader | |||
|c=02| mater | |||
|c=03| madre | |||
|- | |||
|i=No| 43 | |||
|c=en| father | |||
|c=01| pader | |||
|c=02| pater | |||
|c=03| padre | |||
|- | |||
|i=No| 44 | |||
|c=en| animal | |||
|c=01| animaw | |||
|c=02| animal | |||
|c=03| animale | |||
|- | |||
|i=No| 45 | |||
|c=en| fish | |||
|c=01| pexa (f.) | |||
|- | |||
|i=No| 46 | |||
|c=en| bird | |||
|c=01| av | |||
|c=02| avis | |||
|c=03| uccello | |||
|- | |||
|i=No| 47 | |||
|c=en| dog | |||
|c=01| can | |||
|c=02| canis | |||
|c=03| cane | |||
|- | |||
|i=No| 48 | |||
|c=en| louse | |||
|c=01| piattolla (f.) | |||
|- | |||
|i=No| 49 | |||
|c=en| snake | |||
|c=01| serpês | |||
|c=02| serpens | |||
|c=03| serpente | |||
|- | |||
|i=No| 50 | |||
|c=en| worm | |||
|c=01| verme (n.) | |||
|- | |||
|i=No| 51 | |||
|c=en| tree | |||
|c=01| arber | |||
|c=02| arbor | |||
|c=03| albero | |||
|- | |||
|i=No| 52 | |||
|c=en| forest | |||
|c=01| siwva | |||
|c=02| silva | |||
|c=03| foresta | |||
|- | |||
|i=No| 53 | |||
|c=en| stick<br> <small> (of wood)</small> | |||
|c=01| bastô | |||
|c=02| clava | |||
|c=03| bastone | |||
|- | |||
|i=No| 54 | |||
|c=en| fruit | |||
|c=01| fruwte | |||
|c=02| fructus | |||
|c=03| frutto | |||
|- | |||
|i=No| 55 | |||
|c=en| seed | |||
|c=01| semê | |||
|c=02| semen | |||
|c=03| seme | |||
|- | |||
|i=No| 56 | |||
|c=en| leaf | |||
|c=01| follia (f.) | |||
|- | |||
|i=No| 57 | |||
|c=en| root | |||
|c=01| radicciu (n.) | |||
|- | |||
|i=No| 58 | |||
|c=en| bark<br> <small> (of tree)</small> | |||
|c=01| corteccia (f.) | |||
|- | |||
|i=No| 59 | |||
|c=en| flower | |||
|c=01| fwe | |||
|c=02| flos | |||
|c=03| fiore | |||
|- | |||
|i=No| 60 | |||
|c=en| grass | |||
|c=01| erba | |||
|c=02| herba | |||
|c=03| erba | |||
|- | |||
|i=No| 61 | |||
|c=en| rope | |||
|c=01| cortta (f.) | |||
|- | |||
|i=No| 62 | |||
|c=en| skin<br> <small> (of a person)</small> | |||
|c=01| pew | |||
|c=02| pellis | |||
|c=03| pelle | |||
|- | |||
|i=No| 63 | |||
|c=en| meat<br> <small> (as in flesh)</small> | |||
|c=01| car | |||
|c=02| caro | |||
|c=03| carne | |||
|- | |||
|i=No| 64 | |||
|c=en| blood | |||
|c=01| sôgwê | |||
|c=02| sanguen | |||
|c=03| sangue | |||
|- | |||
|i=No| 65 | |||
|c=en| bone | |||
|c=01| osô | |||
|c=02| os | |||
|c=03| osso | |||
|- | |||
|i=No| 66 | |||
|c=en| fat<br> <small> (noun)</small> | |||
|c=01| attipe (n.) | |||
|- | |||
|i=No| 67 | |||
|c=en| egg | |||
|c=01| ovô | |||
|c=02| ovum | |||
|c=03| uovo | |||
|- | |||
|i=No| 68 | |||
|c=en| horn | |||
|c=01| corno | |||
|c=02| cornu | |||
|c=03| corno | |||
|- | |||
|i=No| 69 | |||
|c=en| tail | |||
|c=01| settre (m.) | |||
|- | |||
|i=No| 70 | |||
|c=en| feather<br> <small> (rather not down)</small> | |||
|c=01| pluma (f.) | |||
|- | |||
|i=No| 71 | |||
|c=en| hair | |||
|c=01| xappellu (n.) | |||
|- | |||
|i=No| 72 | |||
|c=en| head | |||
|c=01| capo | |||
|c=02| caput | |||
|c=03| testa<br>capo | |||
|- | |||
|i=No| 73 | |||
|c=en| ear | |||
|c=01| awr | |||
|c=02| auris | |||
|c=03| orecchio | |||
|- | |||
|i=No| 74 | |||
|c=en| eye | |||
|c=01| ocwe | |||
|c=02| oculus | |||
|c=03| occhio | |||
|- | |||
|i=No| 75 | |||
|c=en| nose | |||
|c=01| nase | |||
|c=02| nasus | |||
|c=03| naso | |||
|- | |||
|i=No| 76 | |||
|c=en| mouth | |||
|c=01| os | |||
|c=02| os | |||
|c=03| bocca | |||
|- | |||
|i=No| 77 | |||
|c=en| tooth<br> <small> (rather not molar) | |||
|c=01| dês | |||
|c=02| dens | |||
|c=03| dente | |||
|- | |||
|i=No| 78 | |||
|c=en| tongue | |||
|c=01| lêgwa | |||
|c=02| lingua | |||
|c=03| lingua | |||
|- | |||
|i=No| 79 | |||
|c=en| fingernail | |||
|c=01| uonghia (f.) | |||
|- | |||
|i=No| 80 | |||
|c=en| foot | |||
|c=01| pe | |||
|c=02| pes | |||
|c=03| piede | |||
|- | |||
|i=No| 81 | |||
|c=en| leg | |||
|c=01| zampa (f.) | |||
|- | |||
|i=No| 82 | |||
|c=en| knee | |||
|c=01| geno | |||
|c=02| genu | |||
|c=03| ginocchio | |||
|- | |||
|i=No| 83 | |||
|c=en| hand | |||
|c=01| mane | |||
|c=02| manus | |||
|c=03| mano | |||
|- | |||
|i=No| 84 | |||
|c=en| wing | |||
|c=01| awa | |||
|c=02| ala | |||
|c=03| ala | |||
|- | |||
|i=No| 85 | |||
|c=en| belly | |||
|c=01| vêter | |||
|c=02| ventris | |||
|c=03| ventre<br>pancia | |||
|- | |||
|i=No| 86 | |||
|c=en| guts<br><small>(as in courage)</small> | |||
|c=01| coraggio (m.) | |||
|- | |||
|i=No| 87 | |||
|c=en| neck | |||
|c=01| quollo (m.) | |||
|- | |||
|i=No| 88 | |||
|c=en| back | |||
|c=01| diettro (m.) | |||
|- | |||
|i=No| 89 | |||
|c=en| breast | |||
|c=01| mammelle (f.) | |||
|- | |||
|i=No| 90 | |||
|c=en| heart | |||
|c=01| cor | |||
|c=02| cor | |||
|c=03| cuore | |||
|- | |||
|i=No| 91 | |||
|c=en| liver | |||
|c=01| fegadô | |||
|c=02| hepar | |||
|c=03| fegato | |||
|- | |||
|i=No| 92 | |||
|c=en| to drink | |||
|c=01| biver | |||
|c=02| bibere | |||
|c=03| bere | |||
|- | |||
|i=No| 93 | |||
|c=en| to eat | |||
|c=01| eseder | |||
|c=02| edere | |||
|c=03| mangiare | |||
|- | |||
|i=No| 94 | |||
|c=en| to bite | |||
|c=01| morder | |||
|c=02| mordere | |||
|c=03| mordere | |||
|- | |||
|i=No| 95 | |||
|c=en| to suck | |||
|c=01| suger | |||
|c=02| sugere | |||
|c=03| succhiare | |||
|- | |||
|i=No| 96 | |||
|c=en| to spit | |||
|c=01| sputar | |||
|c=02| spuere | |||
|c=03| sputare | |||
|- | |||
|i=No| 97 | |||
|c=en| to vomit | |||
|c=01| vomer | |||
|c=02| vomere | |||
|c=03| vomitare | |||
|- | |||
|i=No| 98 | |||
|c=en| to blow<br> <small> (as wind)</small> | |||
|c=01| ventha | |||
|- | |||
|i=No| 99 | |||
|c=en| to breathe | |||
|c=01| respyirar | |||
|c=02| respirare | |||
|c=03| respirare | |||
|- | |||
|i=No| 100 | |||
|c=en| to laugh | |||
|c=01| ryider | |||
|c=02| ridere | |||
|c=03| ridere | |||
|- | |||
|i=No| 101 | |||
|c=en| to see | |||
|c=01| vider | |||
|c=02| videre | |||
|c=03| vedere | |||
|- | |||
|i=No| 102 | |||
|c=en| to hear | |||
|c=01| sentendrhi | |||
|- | |||
|i=No| 103 | |||
|c=en| to know<br> <small> (a fact)</small> | |||
|c=01| noscer | |||
|c=02| noscere | |||
|c=03| sapere | |||
|- | |||
|i=No| 104 | |||
|c=en| to think | |||
|c=01| pensha | |||
|- | |||
|i=No| 105 | |||
|c=en| to smell<br> <small> (sense odor)</small> | |||
|c=01| uodhe | |||
|- | |||
|i=No| 106 | |||
|c=en| to fear | |||
|c=01| timer | |||
|c=02| timere | |||
|c=03| temere | |||
|- | |||
|i=No| 107 | |||
|c=en| to sleep | |||
|c=01| dormyir | |||
|c=02| dormire | |||
|c=03| dormire | |||
|- | |||
|i=No| 108 | |||
|c=en| to live | |||
|c=01| vyiver | |||
|c=02| vivere | |||
|c=03| vivere | |||
|- | |||
|i=No| 109 | |||
|c=en| to die | |||
|c=01| moryiri | |||
|c=02| moriri | |||
|c=03| morire | |||
|- | |||
|i=No| 110 | |||
|c=en| to kill | |||
|c=01| uoccidhi | |||
|- | |||
|i=No| 111 | |||
|c=en| to fight | |||
|c=01| punyar | |||
|c=02| pugnare | |||
|c=03| combattere | |||
|- | |||
|i=No| 112 | |||
|c=en| to hunt<br> <small> (transitive)</small> | |||
|c=01| cazzha | |||
|- | |||
|i=No| 113 | |||
|c=en| to hit | |||
|c=01| percuter | |||
|c=02| percutere | |||
|c=03| colpire<br>percuotere | |||
|- | |||
|i=No| 114 | |||
|c=en| to cut | |||
|c=01| tagliare | |||
|- | |||
|i=No| 115 | |||
|c=en| to split | |||
|c=01| dyivider | |||
|c=02| dividere | |||
|c=03| dividere | |||
|- | |||
|i=No| 116 | |||
|c=en| to stab<br> <small> (or stick)</small> | |||
|c=01| accoltellha | |||
|- | |||
|i=No| 117 | |||
|c=en| to scratch<br> <small> (an itch)</small> | |||
|c=01| graffha | |||
|- | |||
|i=No| 118 | |||
|c=en| to dig | |||
|c=01| xavha | |||
|- | |||
|i=No| 119 | |||
|c=en| to swim | |||
|c=01| nuotha | |||
|- | |||
|i=No| 120 | |||
|c=en| to fly | |||
|c=01| vowar | |||
|c=02| volare | |||
|c=03| volare | |||
|- | |||
|i=No| 121 | |||
|c=en| to walk | |||
|c=01| passegiha | |||
|- | |||
|i=No| 122 | |||
|c=en| to come | |||
|c=01| venyir | |||
|c=02| venire | |||
|c=03| venire | |||
|- | |||
|i=No| 123 | |||
|c=en| to lie<br> <small> (as on one's side)</small> | |||
|c=01| yacer | |||
|c=02| iacere | |||
|c=03| giacere | |||
|- | |||
|i=No| 124 | |||
|c=en| to sit | |||
|c=01| si sedhe | |||
|- | |||
|i=No| 125 | |||
|c=en| to stand | |||
|c=01| si alza | |||
|- | |||
|i=No| 126 | |||
|c=en| to turn<br> <small> (change direction)</small> | |||
|c=01| xuoltha | |||
|- | |||
|i=No| 127 | |||
|c=en| to fall<br> <small> (as in drop)</small> | |||
|c=01| cader | |||
|c=02| cadere | |||
|c=03| cadere | |||
|- | |||
|i=No| 128 | |||
|c=en| to give | |||
|c=01| dar | |||
|c=02| dare | |||
|c=03| dare | |||
|- | |||
|i=No| 129 | |||
|c=en| to hold<br> <small> (in one's hand)</small> | |||
|c=01| tener | |||
|c=02| tenere | |||
|c=03| tenere | |||
|- | |||
|i=No| 130 | |||
|c=en| to squeeze | |||
|c=01| spemmhe | |||
|- | |||
|i=No| 131 | |||
|c=en| to rub | |||
|c=01| strovinha | |||
|- | |||
|i=No| 132 | |||
|c=en| to wash | |||
|c=01| lavar | |||
|c=02| lavare | |||
|c=03| lavare | |||
|- | |||
|i=No| 133 | |||
|c=en| to wipe | |||
|c=01| spuolverha | |||
|- | |||
|i=No| 134 | |||
|c=en| to pull | |||
|c=01| trainha | |||
|- | |||
|i=No| 135 | |||
|c=en| to push | |||
|c=01| premmhe | |||
|- | |||
|i=No| 136 | |||
|c=en| to throw | |||
|c=01| yawtar | |||
|c=02| iacere | |||
|c=03| gettare | |||
|- | |||
|i=No| 137 | |||
|c=en| to tie | |||
|c=01| ligar | |||
|c=02| ligare | |||
|c=03| legare | |||
|- | |||
|i=No| 138 | |||
|c=en| to sew | |||
|c=01| quoc'i | |||
|- | |||
|i=No| 139 | |||
|c=en| to count | |||
|c=01| côwtar | |||
|c=02| computare | |||
|c=03| contare | |||
|- | |||
|i=No| 140 | |||
|c=en| to say | |||
|c=01| dicer | |||
|c=02| dicere | |||
|c=03| dire | |||
|- | |||
|i=No| 141 | |||
|c=en| to sing | |||
|c=01| caner | |||
|c=02| canere | |||
|c=03| cantare | |||
|- | |||
|i=No| 142 | |||
|c=en| to play | |||
|c=01| luder | |||
|c=02| ludere | |||
|c=03| giocare | |||
|- | |||
|i=No| 143 | |||
|c=en| to float | |||
|c=01| galleggiha | |||
|- | |||
|i=No| 144 | |||
|c=en| to flow | |||
|c=01| fluyer | |||
|c=02| fluere | |||
|c=03| fluire<br>scorrere | |||
|- | |||
|i=No| 145 | |||
|c=en| to freeze | |||
|c=01| gwacyar | |||
|c=02| glaciari | |||
|c=03| ghiacciare | |||
|- | |||
|i=No| 146 | |||
|c=en| to swell | |||
|c=01| gonfiha | |||
|- | |||
|i=No| 147 | |||
|c=en| sun | |||
|c=01| sow | |||
|c=02| sol | |||
|c=03| sole | |||
|- | |||
|i=No| 148 | |||
|c=en| moon | |||
|c=01| luna | |||
|c=02| luna | |||
|c=03| luna | |||
|- | |||
|i=No| 149 | |||
|c=en| star | |||
|c=01| stela | |||
|c=02| stella | |||
|c=03| stella | |||
|- | |||
|i=No| 150 | |||
|c=en| water | |||
|c=01| acwa | |||
|c=02| aqua | |||
|c=03| acqua | |||
|- | |||
|i=No| 151 | |||
|c=en| to rain | |||
|c=01| pluyer | |||
|c=02| pluere | |||
|c=03| piovere | |||
|- | |||
|i=No| 152 | |||
|c=en| river | |||
|c=01| flumê | |||
|c=02| flumen | |||
|c=03| fiume | |||
|- | |||
|i=No| 153 | |||
|c=en| lake | |||
|c=01| lage | |||
|c=02| lacus | |||
|c=03| lago | |||
|- | |||
|i=No| 154 | |||
|c=en| sea<br> <small> (as in ocean)</small> | |||
|c=01| mar | |||
|c=02| mar | |||
|c=03| mare | |||
|- | |||
|i=No| 155 | |||
|c=en| salt | |||
|c=01| saw | |||
|c=02| sal | |||
|c=03| sale | |||
|- | |||
|i=No| 156 | |||
|c=en| stone | |||
|c=01| pedra | |||
|c=02| petra | |||
|c=03| pietra | |||
|- | |||
|i=No| 157 | |||
|c=en| sand | |||
|c=01| rena | |||
|c=02| arena | |||
|c=03| sabbia | |||
|- | |||
|i=No| 158 | |||
|c=en| dust | |||
|c=01| puwve | |||
|c=02| polvis | |||
|c=03| polvere | |||
|- | |||
|i=No| 159 | |||
|c=en| earth<br> <small> (as in soil)</small> | |||
|c=01| tera<br>ume | |||
|c=02| terra<br>humus | |||
|c=03| terra | |||
|- | |||
|i=No| 160 | |||
|c=en| cloud | |||
|c=01| nub | |||
|c=02| nubis | |||
|c=03| nube | |||
|- | |||
|i=No| 161 | |||
|c=en| fog | |||
|c=01| nebuwa | |||
|c=02| nebula | |||
|c=03| nebbia | |||
|- | |||
|i=No| 162 | |||
|c=en| sky | |||
|c=01| cyelô | |||
|c=02| coelum | |||
|c=03| cielo | |||
|- | |||
|i=No| 163 | |||
|c=en| wind<br> <small> (as in breeze)</small> | |||
|c=01| ventwe | |||
|c=02| ventus | |||
|c=03| vento | |||
|- | |||
|i=No| 164 | |||
|c=en| snow | |||
|c=01| ni | |||
|c=02| nix | |||
|c=03| neve | |||
|- | |||
|i=No| 165 | |||
|c=en| ice | |||
|c=01| gwacyô | |||
|c=02| glacies | |||
|c=03| ghiaccio | |||
|- | |||
|i=No| 166 | |||
|c=en| smoke | |||
|c=01| fume | |||
|c=02| fumus | |||
|c=03| fumo | |||
|- | |||
|i=No| 167 | |||
|c=en| fire | |||
|c=01| foce | |||
|c=02| focus | |||
|c=03| fuoco | |||
|- | |||
|i=No| 168 | |||
|c=en| ashes | |||
|c=01| cine | |||
|c=02| cinis | |||
|c=03| cenere | |||
|- | |||
|i=No| 169 | |||
|c=en| to burn<br> <small> (intransitive)</small> | |||
|c=01| arder | |||
|c=02| ardere | |||
|c=03| bruciare<br>ardere | |||
|- | |||
|i=No| 170 | |||
|c=en| road | |||
|c=01| via | |||
|c=02| via | |||
|c=03| via | |||
|- | |||
|i=No| 171 | |||
|c=en| mountain | |||
|c=01| môs | |||
|c=02| mons | |||
|c=03| monte | |||
|- | |||
|i=No| 172 | |||
|c=en| red | |||
|c=01| ruber | |||
|c=02| ruber | |||
|c=03| rosso | |||
|- | |||
|i=No| 173 | |||
|c=en| green | |||
|c=01| viri | |||
|c=02| viridis | |||
|c=03| verde | |||
|- | |||
|i=No| 174 | |||
|c=en| yellow | |||
|c=01| fwave | |||
|c=02| flavus | |||
|c=03| giallo | |||
|- | |||
|i=No| 175 | |||
|c=en| white | |||
|c=01| awbe | |||
|c=02| albus | |||
|c=03| bianco | |||
|- | |||
|i=No| 176 | |||
|c=en| black | |||
|c=01| niger | |||
|c=02| niger | |||
|c=03| nero | |||
|- | |||
|i=No| 177 | |||
|c=en| night | |||
|c=01| no | |||
|c=02| nox | |||
|c=03| notte | |||
|- | |||
|i=No| 178 | |||
|c=en| day<br> <small> (daytime)</small> | |||
|c=01| die | |||
|c=02| dies | |||
|c=03| giorno | |||
|- | |||
|i=No| 179 | |||
|c=en| year | |||
|c=01| ane | |||
|c=02| annus | |||
|c=03| anno | |||
|- | |||
|i=No| 180 | |||
|c=en| warm<br> <small> (as in weather)</small> | |||
|c=01| calde | |||
|c=02| calidus | |||
|c=03| caldo | |||
|- | |||
|i=No| 181 | |||
|c=en| cold<br> <small> (as in weather)</small> | |||
|c=01| fryigde | |||
|c=02| frigidus | |||
|c=03| freddo | |||
|- | |||
|i=No| 182 | |||
|c=en| full | |||
|c=01| pwene | |||
|c=02| plenus | |||
|c=03| pieno | |||
|- | |||
|i=No| 183 | |||
|c=en| new | |||
|c=01| nove | |||
|c=02| novus | |||
|c=03| nuovo | |||
|- | |||
|i=No| 184 | |||
|c=en| old | |||
|c=01| veter | |||
|c=02| vetus | |||
|c=03| vecchio | |||
|- | |||
|i=No| 185 | |||
|c=en| good | |||
|c=01| bone | |||
|c=02| bonus | |||
|c=03| buono | |||
|- | |||
|i=No| 186 | |||
|c=en| bad | |||
|c=01| mawe | |||
|c=02| malus | |||
|c=03| cattivo | |||
|- | |||
|i=No| 187 | |||
|c=en| rotten<br> <small> (as, a log) | |||
|c=01| ammuffitto | |||
|- | |||
|i=No| 188 | |||
|c=en| dirty | |||
|c=01| immondo | |||
|- | |||
|i=No| 189 | |||
|c=en| straight | |||
|c=01| diritto | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 190 | ||
|c=en| round | |||
|c=01| cirocollare | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 191 | ||
|c=en| sharp<br> <small> (as a knife)</small> | |||
|c=01| affilato | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 192 | ||
|c=en| dull<br> <small> (as a knife)</small> | |||
|c=01| xialbo | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 193 | ||
|c=en| smooth | |||
|c=01| liscio | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 194 | ||
|c=en| wet | |||
|c=01| bannatto | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 195 | ||
|c=en| dry<br> <small> (adjective)</small> | |||
|c=01| xecco | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 196 | ||
|c=en| right<br> <small> (correct)</small> | |||
|c=01| corrette | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 197 | ||
|c=en| near | |||
|c=01| prosime | |||
|c=02| proximus | |||
|c=03| prossimo<br>vicino | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 198 | ||
|c=en| far | |||
|c=01| remote | |||
|c=02| remotus | |||
|c=03| lontano<br>remoto | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 199 | ||
|c=en| right<br> <small> (side)</small> | |||
|c=01| dester | |||
|c=02| dexter | |||
|c=03| destro | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 200 | ||
|c=en| left<br> <small> (side)</small> | |||
|c=01| sinister | |||
|c=02| sinister | |||
|c=03| sinistro | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 201 | ||
| | |c=en| at | ||
|c=01| ad<br>ê (in) | |||
|c=02| ad<br>in | |||
|c=03| a<br>in | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 202 | ||
|c=en| in | |||
|c=01| ê (in) | |||
|c=02| in | |||
|c=03| in | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 203 | ||
|c=en| with<br> <small> (accompanying)</small> | |||
|c=01| cô (con) | |||
|c=02| cum | |||
|c=03| con | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 204 | ||
|c=en| and | |||
|c=01| ed | |||
|c=02| et | |||
|c=03| e | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 205 | ||
|c=en| if | |||
|c=01| si | |||
|c=02| si | |||
|c=03| se | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 206 | ||
|c=en| because | |||
|c=01| comud<br>percwo | |||
|c=02| cum<br>ut<br>quare | |||
|c=03| perché | |||
|- | |- | ||
| | |i=No| 207 | ||
|c=en| name | |||
|c=01| nomê | |||
|c=02| nomen | |||
|c=03| nome | |||
|} | |} |
Latest revision as of 07:55, 8 May 2013
Une ştele ei un corp çeleişt ëlcal bril dë luç proprie. Ën ëştronomie e ëştrofisice ël teirmin desiņ un sferoid luminos (più o men perfeist) dë plasme (gas ëltëment jonizat a elevat temperëtur), ëlcal ģeinere enerģie nel propri nucël ëstrëvers proçeiş dë fusion nuclear. Şteci enerģie ei irëdiate nel spasi sost forme dë ond eleistromëņeitic e përtiçel elementar (neutriņ); şteci coştituiscon ël vent ştelar. Bone part dëł elemenç cimiç più pesanç dël idroģen e dël eili (łë più abondanç nel univeirs) son sintetizaç neł nucëł del ştel tramit ël proçeis dë nucleosinteş.
Le ştele più viçine ale Tere ei ël Sol, sorģeint dë grand part dële enerģie dël noştŗ piënete. Lë altr ştel, eçest alcun supernov, son visibil solëment durant le nost, com punç luminoş, icał ëparon tremolanç a cause dëł efeiş diştorsiṿ dële ëtmosfeire tereştr.
Уне щеле ей ун корп челейщ ълкал брил дъ луч проприе. Ън ъщрономие е ъщтрофизике ъл тейрмин дезињ ун сферойд луминос (пйу о мен перфейст) дъ плазме (гас ълтъмент йонизат а елеват темперътур), ълкал жейнере енержие нел пропри нукъл ъстръверс прочейш дъ фузион нуклеар. Щеки енержие ей иръдиате нел спаси сост форме дъ онд елейстромъњейтик е пъртичел елементар (неутринь); щеки кощитуйскон ъл вент щелар. Боне парт дъль елеменч кимич пйу песанч дъл идрожен е дъл ейли (љъ пйу абонданч нел унивейрс) сон синтетизайч нель нукъль дел щел трамит ъл прочейс дъ нуклеосинтеш.
Ле щеле пйу вичине але Тере ей ъл Сол, соржейнт дъ гранд парт дъле енержие дъл нощрь пйънете. Ле алтр щел, ечест алкун супернов, сон визибил солъмент дурант ле ност, ком пунч луминош, икаль ъпарон тремоланч а каузе дъль ефейш дищорсивь дъле ътмосфейре терещр.
Tavola dizionario
A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
---|
A | Á | B | C | Č | D | E | É | F | G | H | I | Í | J | K | L | M | N | O | Ó | P | R | S | Š | T | U | Ú | V | W | Y | Ý | Z | Ž |
---|
Le tor dë Bëbel
Tute le teire përlave le ştese linge e usave lë ştes përol.
Mentr venivan del orieint, łë omiņ an trovat une piënure nel paes dë Şinear e si son fermaç ci.
Lor an dest a lor şteş: "Fëçàm dëł mëtoņ e lor coçiam con ël foc!" E an usat mëtoņ al poşt dël pieitr, e bitum al poşt dele calç.
E lor an dest: "Coştruiam une çite e une tor, le çime de lecal pol ërivar al çeil, ştomod çë no ëbiam d'eser disperş sur le façe dele teire".
E Di ei şes per veder le çite e le tor, lëcał łë fił dëł omiņ ştavan coştruieinç.
E Di a dest: "Ec, lor son un sol popol e tuç lor an ël ştes lingaģi; e ştoci ei ël inizi dël lor lëvor; ore, lor poson far tut ëlcal lor vołon.
Şendiam e confondiam ël lor lingaģi, ştomod çë lor no poson cëpirş!"
E Di lor a dispers de cel poşt sur le façe dele teire, e lor an smes dë coştruir le çite.
Ştomod şteci çite si çam Bëbel, perce ci Di a confus ël lingaģi dë tute le teire, e de ci Di lor a dispers sur tute le teire.
Туте ле тейре пърлаве ле щесе линге е узаве лъ щес пърол.
Ментр вениван дел ориейнт, љъ оминь ан троват уне пиънуре нел паес дъ Шинеар е си сон фермач ки.
Лор ан дест а лор щеш: "Фъчам дъль мътонь е лор кочйам кон ъл фок!" Е ан узат мътонь ал пощ дъл пиейтр, е битум ал пощ деле калч.
Е лор ан дест: "Кощруйам уне чите е уне тор, ле чиме де лекал пол ъривар ал чейл, щомод чъ но ъбйам д'есер дисперш сур ле фаче деле тейре".
Е Ди ей шес пер ведер ле чите е ле тор, лъкаль љъ фиљ дъль оминь щаван сощруиейнч.
Е Ди а дест: "Ек, лор сон ун сол попол е туч лор ан ъл щес лингажию е щоси ей ъл иници дъл лор лъвор; оре, лор посон фар тут ълкал лор вољон.
Шендйам е конфондйам ъл лор лингажи, щомод чъ лор но посон къпирш!"
Е Ди лор а дисперс де кел пощ сур ле фаче деле тейре, е лор ан смес дъ кощруир ле чите.
Щомод щеки чите си чам Бъбел, перке ки Ди а конфус ъл лингажи дъ туте ле тейре, е де ки Ди лор а дисперс сур туте ле тейре.
Swadesh list
№ | English | Novelatine | Latin | Italian |
---|---|---|---|---|
1 | I | eo | ego | io |
2 | thou (singular) |
tu | tu | tu |
3 | he she it |
le la lo |
is ea id |
egli ella esso |
4 | we | nos | nos | noi |
5 | you (plural) |
vos | vos | voi |
6 | they | lyi (m.) le (f.) la (n.) |
ei (m.) eae (f.) ea (n.) |
essi (m.) esse (f.) |
7 | this | ste | iste | questo |
8 | that | isvi | is | quello |
9 | here | ic | hic | qui |
10 | there | ila | ||
11 | who | cwi | quis | chi |
12 | what | cwo | quod | cosa |
13 | where | uvi | ubi | dove |
14 | when | quhante | ||
15 | how | cwôte | quantus | quanto |
16 | not | nô (non) | non | non |
17 | all | tode | totus | tutto |
18 | many | muolte | ||
19 | some | ni (m.) ne (f., n.) | ||
20 | few | ni (m.) ne (f., n.) | ||
21 | other | awter | alter | altro |
22 | one | une | unus | uno |
23 | two | due | duos | due |
24 | three | tre/ter | tres | tre |
25 | four | quatre/quatre | quattuor | quattro |
26 | five | cwêc | quinque | cinque |
27 | big | grôd | grandis | grande |
28 | large | grosso | ||
29 | wide | ôpwe | amplus | ampio |
30 | thick | folto | ||
31 | heavy | pesante | ||
32 | small | parve | parvus | piccolo |
33 | short | córtho | ||
34 | narrow | ôguste | angustus | angusto stretto |
35 | thin | axutto | ||
36 | woman | mulyer | mulier | donna |
37 | man (male) |
huomo (m.) | ||
38 | person | persona | persona | persona |
39 | child (a youth) |
bambinno (m.) bambinna (f.) | ||
40 | wife | ucser | uxor | moglie |
41 | husband | maryide | maritus | marito |
42 | mother | mader | mater | madre |
43 | father | pader | pater | padre |
44 | animal | animaw | animal | animale |
45 | fish | pexa (f.) | ||
46 | bird | av | avis | uccello |
47 | dog | can | canis | cane |
48 | louse | piattolla (f.) | ||
49 | snake | serpês | serpens | serpente |
50 | worm | verme (n.) | ||
51 | tree | arber | arbor | albero |
52 | forest | siwva | silva | foresta |
53 | stick (of wood) |
bastô | clava | bastone |
54 | fruit | fruwte | fructus | frutto |
55 | seed | semê | semen | seme |
56 | leaf | follia (f.) | ||
57 | root | radicciu (n.) | ||
58 | bark (of tree) |
corteccia (f.) | ||
59 | flower | fwe | flos | fiore |
60 | grass | erba | herba | erba |
61 | rope | cortta (f.) | ||
62 | skin (of a person) |
pew | pellis | pelle |
63 | meat (as in flesh) |
car | caro | carne |
64 | blood | sôgwê | sanguen | sangue |
65 | bone | osô | os | osso |
66 | fat (noun) |
attipe (n.) | ||
67 | egg | ovô | ovum | uovo |
68 | horn | corno | cornu | corno |
69 | tail | settre (m.) | ||
70 | feather (rather not down) |
pluma (f.) | ||
71 | hair | xappellu (n.) | ||
72 | head | capo | caput | testa capo |
73 | ear | awr | auris | orecchio |
74 | eye | ocwe | oculus | occhio |
75 | nose | nase | nasus | naso |
76 | mouth | os | os | bocca |
77 | tooth (rather not molar) |
dês | dens | dente |
78 | tongue | lêgwa | lingua | lingua |
79 | fingernail | uonghia (f.) | ||
80 | foot | pe | pes | piede |
81 | leg | zampa (f.) | ||
82 | knee | geno | genu | ginocchio |
83 | hand | mane | manus | mano |
84 | wing | awa | ala | ala |
85 | belly | vêter | ventris | ventre pancia |
86 | guts (as in courage) |
coraggio (m.) | ||
87 | neck | quollo (m.) | ||
88 | back | diettro (m.) | ||
89 | breast | mammelle (f.) | ||
90 | heart | cor | cor | cuore |
91 | liver | fegadô | hepar | fegato |
92 | to drink | biver | bibere | bere |
93 | to eat | eseder | edere | mangiare |
94 | to bite | morder | mordere | mordere |
95 | to suck | suger | sugere | succhiare |
96 | to spit | sputar | spuere | sputare |
97 | to vomit | vomer | vomere | vomitare |
98 | to blow (as wind) |
ventha | ||
99 | to breathe | respyirar | respirare | respirare |
100 | to laugh | ryider | ridere | ridere |
101 | to see | vider | videre | vedere |
102 | to hear | sentendrhi | ||
103 | to know (a fact) |
noscer | noscere | sapere |
104 | to think | pensha | ||
105 | to smell (sense odor) |
uodhe | ||
106 | to fear | timer | timere | temere |
107 | to sleep | dormyir | dormire | dormire |
108 | to live | vyiver | vivere | vivere |
109 | to die | moryiri | moriri | morire |
110 | to kill | uoccidhi | ||
111 | to fight | punyar | pugnare | combattere |
112 | to hunt (transitive) |
cazzha | ||
113 | to hit | percuter | percutere | colpire percuotere |
114 | to cut | tagliare | ||
115 | to split | dyivider | dividere | dividere |
116 | to stab (or stick) |
accoltellha | ||
117 | to scratch (an itch) |
graffha | ||
118 | to dig | xavha | ||
119 | to swim | nuotha | ||
120 | to fly | vowar | volare | volare |
121 | to walk | passegiha | ||
122 | to come | venyir | venire | venire |
123 | to lie (as on one's side) |
yacer | iacere | giacere |
124 | to sit | si sedhe | ||
125 | to stand | si alza | ||
126 | to turn (change direction) |
xuoltha | ||
127 | to fall (as in drop) |
cader | cadere | cadere |
128 | to give | dar | dare | dare |
129 | to hold (in one's hand) |
tener | tenere | tenere |
130 | to squeeze | spemmhe | ||
131 | to rub | strovinha | ||
132 | to wash | lavar | lavare | lavare |
133 | to wipe | spuolverha | ||
134 | to pull | trainha | ||
135 | to push | premmhe | ||
136 | to throw | yawtar | iacere | gettare |
137 | to tie | ligar | ligare | legare |
138 | to sew | quoc'i | ||
139 | to count | côwtar | computare | contare |
140 | to say | dicer | dicere | dire |
141 | to sing | caner | canere | cantare |
142 | to play | luder | ludere | giocare |
143 | to float | galleggiha | ||
144 | to flow | fluyer | fluere | fluire scorrere |
145 | to freeze | gwacyar | glaciari | ghiacciare |
146 | to swell | gonfiha | ||
147 | sun | sow | sol | sole |
148 | moon | luna | luna | luna |
149 | star | stela | stella | stella |
150 | water | acwa | aqua | acqua |
151 | to rain | pluyer | pluere | piovere |
152 | river | flumê | flumen | fiume |
153 | lake | lage | lacus | lago |
154 | sea (as in ocean) |
mar | mar | mare |
155 | salt | saw | sal | sale |
156 | stone | pedra | petra | pietra |
157 | sand | rena | arena | sabbia |
158 | dust | puwve | polvis | polvere |
159 | earth (as in soil) |
tera ume |
terra humus |
terra |
160 | cloud | nub | nubis | nube |
161 | fog | nebuwa | nebula | nebbia |
162 | sky | cyelô | coelum | cielo |
163 | wind (as in breeze) |
ventwe | ventus | vento |
164 | snow | ni | nix | neve |
165 | ice | gwacyô | glacies | ghiaccio |
166 | smoke | fume | fumus | fumo |
167 | fire | foce | focus | fuoco |
168 | ashes | cine | cinis | cenere |
169 | to burn (intransitive) |
arder | ardere | bruciare ardere |
170 | road | via | via | via |
171 | mountain | môs | mons | monte |
172 | red | ruber | ruber | rosso |
173 | green | viri | viridis | verde |
174 | yellow | fwave | flavus | giallo |
175 | white | awbe | albus | bianco |
176 | black | niger | niger | nero |
177 | night | no | nox | notte |
178 | day (daytime) |
die | dies | giorno |
179 | year | ane | annus | anno |
180 | warm (as in weather) |
calde | calidus | caldo |
181 | cold (as in weather) |
fryigde | frigidus | freddo |
182 | full | pwene | plenus | pieno |
183 | new | nove | novus | nuovo |
184 | old | veter | vetus | vecchio |
185 | good | bone | bonus | buono |
186 | bad | mawe | malus | cattivo |
187 | rotten (as, a log) |
ammuffitto | ||
188 | dirty | immondo | ||
189 | straight | diritto | ||
190 | round | cirocollare | ||
191 | sharp (as a knife) |
affilato | ||
192 | dull (as a knife) |
xialbo | ||
193 | smooth | liscio | ||
194 | wet | bannatto | ||
195 | dry (adjective) |
xecco | ||
196 | right (correct) |
corrette | ||
197 | near | prosime | proximus | prossimo vicino |
198 | far | remote | remotus | lontano remoto |
199 | right (side) |
dester | dexter | destro |
200 | left (side) |
sinister | sinister | sinistro |
201 | at | ad ê (in) |
ad in |
a in |
202 | in | ê (in) | in | in |
203 | with (accompanying) |
cô (con) | cum | con |
204 | and | ed | et | e |
205 | if | si | si | se |
206 | because | comud percwo |
cum ut quare |
perché |
207 | name | nomê | nomen | nome |